هوالجمیل
در ایام فاطمیه دوم و چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی روایتی زیبا و لطیف را به عاشقان ولایت تقدیم میکنم:
مناجات خداوند و امام علی در منابع برادران اهل سنت
روایت سخن گفتن خداوند با امیرالمؤمنین (علیه السّلام) نه تنها با اسناد مختلف در کتب متعدد اهل سنت مطرح شده بلکه سند روایتی که ترمذی در سنن خویش نقل نموده صحیح نیز می‌باشد. بنابراین منقبت مولا علی (علیه السلام) را باید از مسلّمات تاریخی فریقین دانست؛ چرا که شیعه[۱] و سنّی، آن را بیان نموده و علما و محدثانشان، به طُرُق رجالی متعدد آن را نقل نموده‌اند.
خطیب بغدادی در تاریخ خود[2]، ابویعلى در مسند خود[3]، طبرانی در جامع الکبیر[4]، ابن عساکر در تاریخ دمشق از جابر با چهار طریق از سالم بن ابوحفصه از عمار ذهبی و اعمش و ابراهیم بن حماد[5] و ابن مغازلی در مناقب خود از طریق جابر بن عبد الله انصاری و سعد بن ابی وقاص[6] و ابن ابوعاصم در کتاب السنه[7] و دیگر علما و حافظان حدیث اهل سنت این روایت را نقل کرده‌اند.
این روایت را ترمذی در سنن خویش اینچنین آورده است:
«حدثنا علی بن المنذر الکوفی، أخبرنا محمد بن فضیل، عن الأجلح، عن أبی الزبیر، عن جابر، قال: دعا رسول الله صلی الله علیه وسلّم علیاً یوم الطائف فانتجاه، فقال الناس: لقد طال نجواه مع ابن عمه، فقال رسول (الله صلی الله علیه و سلّم): ما انتجیته ولکن الله انتجاه.[8] علی بن منذر کوفی برای ما حدیث نموده است که محمد بن فضیل از اجلح از ابوزبیر از جابر روایت کرده است: رسول خدا (صلی الله علیه و آله) در روز طائف علی (علیه السلام) را صدا نمود و با او نجوا نمود. مردم گفتند: نجوای رسول خدا (صلی الله علیه و آله) با پسر عمویش طولانی شد. رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: من با او نجوا ننمودم؛ بلکه خداوند سبحان با او نجوا نمود.»
بررسی سند روایت ترمذی:
- علی بن منذر کوفی:
ابن حجر درباره او می‌گوید: «صدوق یتشیع [9] او راستگو و متمایل به شیعه بوده است.»
نسایی به نقل از ذهبی درباره او می‌گوید: «قال النسائی: شیعی محض، ثقة. [10] نسایی درباره او گفته: او شیعه‌ای محض ولی موثق می‌باشد.»
- محمد بن فضیل بن غزوان بن جریر ضبی:
ابن حجر درباره او می‌گوید: «صدوق عارف رمی بالتشیع. [11] او شخصی راستگو و عارف است که متهم به شیعه‌گری می‌باشد.»
ذهبی درباره او می‌گوید: «ثقة شیعی. [12] او شیعه‌ای موثق می‌باشد.»
- اجلح:
ابن حجر درباره او می‌گوید: «صدوق شیعی. [13] او شیعه و راستگوست.»
ذهبی درباره او می‌گوید: «وثقه ابن معین وغیره.[14] ابن معین و دیگران او را توثیق نموده‌اند.»
- ابوزبیر محمد بن مسلم بن تدرس قرشی اسدی:
ذهبی درباره او می‌گوید: «حافظ ثقة.[15] او حافظ و موثق می‌باشد.»
بنابراین جدای از تعدّد اسناد این روایت، سند روایت ترمذی، بنابر نظر علمای رجال اهل سنت، صحیح و معتبر می‌باشد.
پی‌نوشت:
[۱]. مجلسى، بحار الأنوارالجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار: ج۳۹، ص۱۵۱، بیروت : دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ ه.ق.
[2]. الخطیب البغدادی، تاریخ بغداد: ج۳ ص۴۱۴، بیروت: دار الکتب العلمیة.
[3]. أبو یعلى الموصلی، مسند أبی یعلى: ج۴ ص۱۱۸-۱۱۹، دار المأمون للتراث.
[4]. الطبرانی، المعجم الکبیر: ج۲ ص۱۸۶، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
[5]. ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق: ج۴۲ ص ۳۱۵-۳۱۷، بیروت: دار الفکر.
[6]. ابن المغازلی، المناقب: ص۱۴۴ ص۳۴۰، بیروت: دار الأضواء.
[7]. عمرو بن أبی عاصم، السنة: ص۵۸۴، بیروت: المکتب الإسلامی، الطبعة الثالثة، ۱۴۱۳ ه.ق.
[8]. الترمذی، سنن الترمذی: ج۵ ص۳۰۳، بیروت: دار الفکر.
[9]. ابن حجر العسقلانی، تقریب التهذیب: ج1 ص405، دار الرشید.
[10]. الذهبی، الکاشف: ج2 ص48، جدة: دار القبلة للثقافة الإسلامیة.
[11]. ابن حجر العسقلانی، تقریب التهذیب: ج1 ص502، دار الرشید.
[12]. الذهبی، الکاشف: ج2 ص211، جدة: دار القبلة للثقافة الإسلامیة.
[13]. ابن حجر العسقلانی، تقریب التهذیب: ج1 ص96، دار الرشید.
[14]. الذهبی، الکاشف: ج1 ص229، جدة: دار القبلة للثقافة الإسلامیة.
[15]. الذهبی، الکاشف: ج2 ص216، جدة: دار القبلة للثقافة الإسلامیة.
قابل توجه دوستان شاعر و اهل حال و اهل اشاره:
با در نظر گرفتن حدیث و روایت بالا، همانطور که میدانید یکی از عارفانه و عاشقانه ترین دعاها مناجات شعبانیه است که از قول حضرت علی نقل شده، در قسمتی از این دعا میفرماید:
خدایا قرارم ده از کسانی که او را خواندی و پاسخت داد
اِلهی وَاجْعَلْنی مِمَّنْ نادَیْتَهُ فَاَجابَکَ
وَلاحَظْتَهُ فَصَعِقَ لِجَلالِکَ
و در معرض توجه قرارش دادی و او در برابر جلال تو مدهوش گشت
فَناجَیْتَهُ سِرّاً وَ عَمِلَ لَکَ جَهْراً
و از این رو در پنهانی با او به راز گویی پرداختی ولی او آشکارا برایت کار کرد
اِلهی لَمْ اُسَلِّطْ عَلی حُسْنِ ظَنّی قُنُوطَ الْأَیاسِ وَلاَ انْقَطَعَ
خدایا به خوش بینی من ناامیدی را مسلط مکن و امیدم را....
البته تمام فرازهای این دعا و تک تک مفاهیم آن زیبا و عاشقانه است ولی نکته مست کنندۀ مد نظر ما کلمۀ «فَناجَیْتَهُ» است یعنی مرا از کسانی قرار ده که با او نجوا یا رازگوئی و یا مناجات کردی و مناجات یعنی نجواهای عاشقانه زیرلبی و در گوشی در خلوت و مخفیانه.
و از همه مهم تر اینکه حضرت علی (ع) این دعا را به بشریت می آموزد یعنی بشر میتواند به جائی برسد که خدا با او نجوا کند و باید یکی از خواسته هایش از خدا این باشد که خدا با او رازگوئی کند... لطفاً یکبار با دقت مناجات شعبانیه را بخوانید.... التماس دعا
راستی یکی از دعاهای ورد زبان امام راحل نیز قسمتی از همین فراز مناجات شعبانیه بود: اِلهی هَبْ لی کَمالَ الإِنْقِطاعِ اِلَیْکَ : خدایا بریدن کاملی از خلق بسوی خود به من عنایت کن....
روح مطهرش و ارواح پاک شهدا شاد و یادشان گرامی در چهلمین سالگرد پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی
